Πέμπτη 8 Απριλίου 2010

Julio Cortazar, ΑξΟΛΟΤΛ και άλλα διηγήματα, εκδ. Πάπυρος


Πολλές φορές χρησιμοποιούμε το επίθετο εξαιρετικό για να χαρακτηρίσουμε ένα συγγραφικό προϊόν και δεν αφήνουμε χώρο για το πραγματικά εξαιρετικό, τη γραφή που μένει ανεξίτηλη στη μνήμη, που διδάσκει τη λογοτεχνία από μια νέα οπτική γωνιά και που καταφέρνει να είναι προσιτή στον σημερινό αναγνώστη, ο οποίος, κουρασμένος από διάφορα νεωτερικά παιχνίδια, έχει την τάση να επανέρχεται σε κάτι που να μπορεί να διαβαστεί...

Πρόκειται για τη επιλογή από διάφορες συλλογές διηγημάτων του Χούλιο Κορτάσαρ (1914-1984), που καλύπτουν μια περίοδο από το 1951 μέχρι το 1982, υπό τον τίτλο «ΑξΟΛΟΤΛ και άλλα διηγήματα». Το δείγμα είναι εκτεταμένο, ώστε να δίνει μια σαφή εικόνα τόσο της θεματικής του συγγραφέα, όσο και του τρόπου γραφής του.
Οι ιστορίες του Κορτάσαρ χαρακτηρίζονται από μια χαρακτηριστική δομική κατασκευή, που πατά στο ρεαλισμό μέσω της καθημερινότητας ή αφορμάται απ’ αυτήν, εγχέοντας παράλληλα μια άλλη πλευρά θέασης, που αντανακλά το δικό της ρεαλισμό, παραμένοντας όμως ασύμβατη - ένα είδωλο πραγματικότητας, ένας σωσίας της καθημερινότητας, που παρασέρνεται στο όνειρο και στις εσώτερες παρορμήσεις των πρωταγωνιστών.
Τα περισσότερα διηγήματα δείχνουν να έχουν μια δήθεν συνηθισμένη πλοκή, άλλα η είσοδος στο φανταστικό, στο ανοίκειο είναι πολύ γρήγορη, όπως η πάλη ενός άντρα να φορέσει το πουλόβερ του, ή τα Αξολότλ ή το παιχνίδι με τα είδωλα στο μετρό κ.ά. Σε όλα όμως υπάρχει κι ένας δεύτερος κόσμος, παράλληλος, στον οποίο η εστίαση μορφώνει μια ξεχωριστή πραγματικότητα, που δεν προκαλεί τρόμο, όπως συνηθίζεται στη φανταστική λογοτεχνία. Όλη η διήγηση στήνει, προετοιμάζει κατάλληλα το σκηνικό για την εισβολή μιας χαοτικής παραμέτρου, μιας υποψίας που τείνει ώς το τέλος να βρει διέξοδο. Το μοναδικό βρίσκεται στον τρόπο με τον οποίο λέει τις ιστορίες του κι εκεί συνοψίζεται η μαγεία του. Μπορείς να τις διηγηθείς ο ίδιος, να τις συνοψίσεις, αλλά η μαγεία χάνεται, πάει περίπατο...

Μερικές φορές μου είναι δύσκολο να μιλήσω για κάποιο βιβλίο που 'χω διαβάσει και μ’ έχει αγγίξει πραγματικά. Μοιάζει σαν να θέλω να διαλύσω το άρωμα που μου άφησε, προσγειώνοντάς το στις λέξεις. Κάποιες όμως φορές, όπως στην περίπτωση του Κορτάσαρ, ωθείσαι από μόνος σου, σαν να επρόκειτο για την ανακάλυψη ενός θησαυρού, που θέλεις οπωσδήποτε να μεταγγίσεις.

Δημήτρης Παλάζης, 10/11/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου