Τετάρτη 7 Απριλίου 2010

Μαρία Φακίνου, Το καπρίτσιο της κυρίας Ν., εκδ. Καστανιώτη


Η Μαρία Φακίνου με το πρώτο της μυθιστόρημα ξεκαθαρίζει τη γραμμή της. Μεταμοντέρνα, αποδομητική γραφή, σπονδυλωτό μυθιστόρημα σε τρία μέρη: «Διάσημα τελευταία λόγια», «Το σπίτι της οδού Γκούσταβ Μάλερ 18» και «Μια δική τους ζωή». Και τα τρία τα ενώνει «Tο καπρίτσιο της κυρίας Ν», που είναι η συγγραφέας και υποτιθέμενη δημιουργός των ηρώων και των ιστοριών που διαβάζουμε. Ενας δεύτερος ενωτικός παράγοντας είναι η επανεμφάνιση των ηρώων στα μέρη, έξω από το πλαίσιο της δικής τους πρωτογενούς ιστορίας.

Στο πρώτο και μεγαλύτερο μέρος κυριαρχεί η ιστορία του λόρδου Ματαντόρ, που έχει αφιερώσει τη ζωή του να καταγράφει τα τελευταία λόγια διασημοτήτων. Η επίσκεψη του θεού στον λόρδο σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στη ζωή του, επιδρώντας σταδιακά, αλλά δραστικά στον τρόπο που σκεφτόταν μέχρι τότε. Αποφασίζει να παρεκκλίνει από την κυρίως ασχολία του και να προβεί σε λογοτεχνικές απόπειρες. Ο ερωτάς χτυπά την πόρτα της καρδιάς του και ακούει στο όνομα Άναμπελ.

Παράλληλα με τον λόρδο Ματαντόρ διαγραμματίζονται και στιγμιότυπα της ζωής του ανιψιού του Καρλ και της παιδικής αγαπημένης του Φάνης, κόρης της οικονόμου του θείου του.

Στο δεύτερο μέρος («Το σπίτι της οδού Γκούσταβ Μάλερ 18») μπαίνουμε σε μια τελείως διαφορετική ιστορία. Η καθηγήτρια Γαλλικών Άννα Μπένγιαμιν μόλις έχει χωρίσει από το φίλο της Σεμπάστιαν. Αναζητώντας νέα κατοικία συναντά τη συγγραφέα Νίνα Λέμπερ (κυρία Ν.), που ζητά συγκάτοικο σε αγγελία, και την "δύσκολη" κόρη της Αλίκη.

Όταν η Άννα αναρρώνει από μια αδιευκρίνιστη αρρώστια βρίσκει στο δωμάτιο της μερικούς από τους ήρωες του πρώτου μέρους...

Η Νίνα Λεμπέρ με την προτροπή της Άννας δίνει νέα ζωή, «Μια δική τους ζωή», στις ταλαιπωρημένες ηρωίδες Άννα και Αλίκη στο τρίτο μέρος του βιβλίου. Πρόκειται για την ιστορία της κυρίας Ιπέρ και της κόρης της Λουίζ στην παραθαλάσσια πόλη…

Οι ήρωες της Μαρίας Φακίνου παίζουν το ρόλο τους και οδηγούνται στην αυτοσυνειδησία ότι είναι ήρωες της συγγραφέως που τους επινόησε, της κυρίας Ν. Αλληλεπιδρούν με τη συγγραφέα, τους κατευθύνει και την κατευθύνουν στην πραγμάτωση των ρόλων τους. Πρόκειται για την πρόκληση που αντιμετωπίζει κάθε συγγραφέας: να καταφέρει να δημιουργήσει πειστικούς και συνεπείς ήρωες, που να αποκτήσουν σχετική αυτονομία στη ροή της ιστορίας, η γραφή να εξελίσσεται σαν ένα δημιουργικό παιχνίδι μεταξύ του συγγραφέα και των ηρώων του. Τότε το μυθιστόρημα αποκτά ζωή και ενδιαφέρον για τον αναγνώστη.
Η Μαρία Φακίνου γνωρίζει να δημιουργεί ατμοσφαιρικές καταστάσεις. Ειδικά στους γυναικείους χαρακτήρες νομίζεις πως συμβαδίζεις μαζί τους, κοιτάς ανεμπόδιστα μέσα από αυτούς. Σε αντίθεση οι αντρικοί χαρακτήρες παρουσιάζονται περισσότερο στυλιζαρισμένοι και αποφατικοί.
Η πλοκή του βιβλίου είναι αρκετά σύνθετη και αναπάντεχη. Οι εναλλαγές στους τρόπους αφήγησης (πρωτοπρόσωπη – τριτοπρόσωπη αφήγηση) δίνουν ζωντάνια και δυναμική στο κείμενο, οι ανατροπές και το απροσδόκητο τέλος στηρίζουν - δικαιολογούν τον τίτλο «Το καπρίτσιο της κυρίας Ν.»

Δημήτρης Παλάζης, 11/12/2008

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου