Το σύμπαν, οι θεοί, οι άνθρωποι του Ζαν Πιέρ Βερνάν

Ελληνικές ιστορίες για τη δημιουργία του κόσμου

Ο Ζαν Πιέρ Βερνάν (1914-2007) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ελληνιστές του 20ου αιώνα.
Στο βιβλίο του "Το σύμπαν, οι θεοί, οι άνθρωποι" διηγείται μ’ ένα μοναδικό τρόπο τους μύθους της αρχαίας Ελλάδας. Σημειώνει στην εισαγωγή του βιβλίου: "Δοκίμασα να αφηγηθώ τους μύθους σαν να μπορούσε η παράδοσή τους να συνεχιστεί ακόμα. Ήθελα οι σημερινοί αναγνώστες να ακούσουν και πάλι τη φωνή εκείνη που επί αιώνες απευθυνόταν, στα παλιά χρόνια, άμεσα στους Έλληνες ακροατές και έχει πια σιωπήσει. Αν σε κάποιες σελίδες του βιβλίου μου το έχω επιτύχει, τότε συνεχίζει να αντηχεί αυτή η φωνή...".
Η αφήγησή του είναι συναρπαστική: η δημιουργία του κόσμου, οι πόλεμοι των θεών, ο Προμηθέας, ο Οιδίπους, ο Οδυσσέας, ο Περσέας κλπ.
Πέραν της αφηγηματικής του δεινότητας, ο Βερνάν μας βοηθά κυρίως να αποκωδικοποιήσουμε μ’ ένα πιο εύστοχο και σύγχρονο τρόπο το συχνά πολύπλοκο μύνημα των μύθων και να μυηθούμε στο ουσιαστικό νόημά τους.
Για μας τους νεοέλληνες το βιβλίο του Βερνάν αποτελεί μια γόνιμη και πρωτότυπη ανακεφαλαίωση και επαναπροσδιορισμός σχεδόν εκ θεμελίων αυτού που ξέρουμε, καθώς και μια ενημέρωση σ’ εκείνο που μας έχει διαφύγει, από ’να ειδικό, στοχαστή και λάτρη της αρχαίας Ελλάδας.

Βιβλία του Βερνάν μεταφρασμένα στα ελληνικά:

- Μύθος και τραγωδία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Δαίδαλος-Ζαχαρόπουλος
- Μύθος και σκέψη στην αρχαία Ελλάδα, έκδ. Δαίδαλος-Ζαχαρόπουλος
- Οι απαρχές της ελληνικής σκέψης, εκδ. Καρδαμίτσα
- Το βλέμμα του θανάτου - Μορφές της ετερότητας στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Αλεξάνδρεια
- Μήτις, η πολύτροπη νόηση στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Δαίδαλος-Ζαχαρόπουλος
- Ελληνική σκέψη - Γνώση και μνήμη, εκδ. λληνικά Γράμματα
- Ο Ελληνας άνθρωπος, εκδ. Ελληνικά Γράμματα
- Μύθος και θρησκεία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Σμίλη
- Στο μάτι του καθρέφτη, εκδ. Ολκός
- Αγαπάμε τα αρχαία ελληνικά, εκδ. Ποταμός
- Ανάμεσα στο μύθο και την πολιτική, εκδ. Σμίλη
- Μύθος και κοινωνία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Μεταίχμιο

Το σύμπαν, οι θεοί, οι άνθρωποι του Ζαν Πιέρ Βερνάν ( Jean - Pierre Vernant )
Μετάφραση: Τιτίκα Δημητρούλια
Εκδ. Πατάκη, σελ. 221


Δημήτρης Παλάζης, 9/5/2011

Η βραδυπορεία της στιγμής του Σιδέρη Ντιούδη

"Η βραδυπορεία της στιγμής" από τις εκδόσεις Αιώρα, 2011 είναι η δεύτερη συλλογή του Σιδέρη Ντιούδη (1976).
Έχει προηγηθεί η συλλογή του "Ελεύθερη πτώση" από τις εκδόσεις Φιλόγραφο, 2006.

Χαμηλόφωνη υποβλητική ποίηση,
στιγμές που βραδυπορούν για να υποβάλλουν το ποιητικό σώμα, να υπερβούν τα μέρη προς μια σύνθεση που αιωρείται στο ποίημα και το έλκει να δώσει τη βαθύτερη σχέση του με το ποιητικό υποκείμενο.
εικόνες απαλές στο γυαλί ενός καθρέφτη που μπορείς να τον δεις κι απ΄ τις δυο του μεριές.
Ο χρόνος αποκρυσταλλώνεται κάθε φορά τόσο όσο ν΄ αποτυπωθεί η φωτογραφία του αισθήματος, αναδυόμενη αργά από τα εμφανησιακά υλικά της σκέψης.

-Δείγμα γραφής:

Η βραδυπορεία της στιγμής

Βαδίζω
στον ίδιο δρόμο
με τις ίδιες γάτες
να περιμένουν
και τον σκύλο
παραδίπλα να γαβγίζει.

Στην αλληλουχία των εικόνων
το βλέμμα απλανές.

Βαδίζω
στον ίδιο δρόμο
με τις ίδιες βρεγμένες,
τσιμεντένιες πλάκες
να υποδέχονται τα βήματά μου.

Στην αλληλουχία των εικόνων
γίνομαι οδοιπόρος.
Ανασύρω το βλέμμα
απ’ το σπήλαιο,
αφήνω πίσω τις σκιές
και γεύομαι το φως.

Το σύνηθες
φαίνεται καινούριο
κάτω απ’ το μοναδικό ουρανό.



Αποτυπώνοντας μέρες

Είναι κάποιες μέρες
που ο ήλιος
είναι τόσο ψηλά,
που δεν τον αφήνουν
τα σύννεφα
να τον σκιάσουν.

Τούτες τις μέρες
αποτυπώνω
και τις κοιτώ
τις ψηλαφίζω
με τα δάχτυλα της μνήμης.

Τις διώχνω
όταν έρχονται οι βροχές,
τις νιώθω
όταν στεγνώνουν οι ψιχάλες.

Σπάνε τα κάδρα
και οι κορνίζες μένουν αδειανές.
Οι κάποιες μέρες
γίνονται αρκετές
και τότε οι δρόμοι
φωτίζονται από ήλιους,
τότε τα σύννεφα γίνονται
ακτίνες φωτεινές
που από ψηλά
φωτίζουνε την πλάση.


Δημήτρης Παλάζης, 2/5/2011

Ένας ασήμαντος φόνος της Ευαγγελίας Στρατή

Η υπηρέτρια του υπουργού Άρνολντ Τόμας, Κλάρα Πάρκερ μπαίνει στο γραφείο του ντετέκτιβ Γκολντ για να ζητήσει την βοήθεια του. Πρόκειται για την δολοφονία του αγαπημένου της Τζον. Παρότι ο Τζον ζούσε σαν ζητιάνος στη γειτονιά της υπουργικής κατοικίας, αναπτύχθηκε μια τρυγερή σχέση μεταξύ τους, για την οποία η Κλάρα πίστευε ότι θα κατέληγε σε γάμο.
Το παρελθόν του ζητιάνου τίθεται στο μικροσκόπιο. Ο Γκολντ κατά την έρευνά του επισκέφτεται τον υπουργό, του οποίου η σχέση με το ζητιάνο είναι φαινομενικά ανύπαρκτη...

Ανατρεπτική πλοκή, θύτης και θύμα εναλάσσονται, αλλά και προσπάθεια ψυχογράφησης των ηρώων από τη συγγραφέα.
Ξεχώρισα το παίξιμο της Ζωής Μαυρίδου στο ρόλο της Κλάρα Πάρκερ και τον Στάθη Γεωργόπουλο στο ρόλο του υπουργού με το σκοτεινό παρελθόν, Άρνολντ Τόμας.
Η σκηνοθεσία του Μηνά Μπανούμπ υπηρέτησε σωστά το έργο.

Θεατρική Ομάδα Ιχνηλάτες
Θεατρικός Συγγραφέας : Eυαγγελία Στρατή
Σκηνοθεσία: Μηνάς Μπανούμπ
Βάιο Γκόλντ: Βασίλης Κουσουνέλος
Άρνολντ Τόμας: Στάθης Γεωργόπουλος
Κλάρα Πάρκερ: Ζωή Μαυρίδου
Μουσική επιμέλεια : Μηνάς Μπανούμπ
Παραγωγή : Michael LawsonΤο Μπαράκι του Βασίλη

Δημήτρης Παλάζης, 28/4/2011