Στο δεύτερο μυθιστόρημα της τριλογίας «Υπνοβάτες» του Χέρμαν Μπροχ, το σκηνικό αλλάζει. Την περίοδο του ύστερου παρακμασμένου ρομαντισμού διαδέχεται η μεταβατική περίοδος από τον παλιό στον νέο κόσμο. Τον Γιόαχιμ φον Πάσενοβ διαδέχεται ο Αύγουστος Ες, λογιστής στο επάγγελμα.
Ο Ες απολύεται από τη δουλειά του και προσλαμβάνεται με τη βοήθεια του ανάπηρου συνδικαλιστή Μάρτιν σε μια μεγάλη ναυτιλιακή εταιρεία του Μάνχαϊμ, της οποίας πρόεδρος της ο μεγιστάνας και ομοφυλόφιλος Μπέρτραντ.
Εν τω μεταξύ συλλαμβάνεται ο Μάρτιν και φυλακίζεται και ξεσπά απεργία στο λιμάνι. Ο Ες, κατά κάποιο δικό του αποκλειστικά τρόπο σκέψης, θεωρεί τον Μπέρτραντ υπεύθυνο και παραιτείται από τη θέση του. Στο μυαλό του συγκρούονται ιδέες αναρχούμενες, μηχανιστικοί συλλογισμοί που καταλήγουνε σε άτοπο, σε μια λογιστική του παράλογου. Τα πρόσωπα γύρω του συγχωνεύονται και διαχωρίζονται ανάλογα με τη διάθεσή του και τους συλλογισμούς τους.
Γνωρίζεται με τυχοδιώκτες του χώρου του θεάματος και καταλήγει από λογιστής να βρίσκει γυναίκες για αγώνες πάλης, θέλοντας κατά βάθος να προστατεύσει την όμορφη Ιλόνα - απόηχο της παλιάς δέσποινας του ρομαντισμού στο μυαλό του Ες - από τα μαχαίρια που της πετάει ο ταχυδακτυλουργός συνεργάτης Τέλτσερ.
Μεγάλο του όνειρο είναι να μεταναστεύσει στην Αμερική, το οποίο διαρκώς αναβάλλεται.
Ο Ες, όπως και Πάσενοβ, συμπεριφέρονται σαν υπνοβάτες, που ο κόσμος δείχνει να μην τους ενσωματώνει και τους οδηγεί να χάνονται μεταξύ ονείρων- ιδεών και μηχανιστικών σκέψεων. Σε αντίθεση με τον Πάσενοβ όμως, ο Ες δεν έχει κανένα στήριγμα. Εδώ δεν υπάρχει το στρατιωτικό σχήμα να δημιουργήσει ενός είδους σταθερότητας κι αναφοράς. Ο Ες, στην προσπάθειά του να δημιουργήσει ο ίδιος ένα σύστημα αξιών που να μην εμφανίζει ‘λογιστικά λάθη’, οδηγείται σε αδιέξοδα, το ένα κατόπιν του άλλου και παραπαίει στην κατάσταση του «Υπνοβάτη», στην τόσο ανάγλυφα δοσμένη λογική του αναρχούμενου παραλογισμού.
Ο Ες είναι η εκδοχή του επαναστατημένου μικροαστού, με μια ιδιαιτερότητα όμως, που χαρακτηρίζει τη γερμανική φυλή: την αγάπη για την τάξη.
Ο συγγραφέας με το δεύτερό του μυθιστόρημα, γραμμένο σε διαφορετικό ύφος, φωτίζει και ξεδιπλώνει τις υπαινικτικές διαστάσεις του πρώτου. Η γραφή του, διεισδυτική, ψυχογραφική, στοχαστική, τον κατατάσσει σ’ έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του περασμένου αιώνα.
Δημήτρης Παλάζης, 08/01/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου