Τετάρτη 7 Απριλίου 2010

Μιχάλης Φακίνος, Αναμνήσεις ενός λωτοφάγου, εκδ. Καστανιώτη


Σημείο Άλφα ή σημείο Μηδέν ή σημείο Εκκίνησης. Τόπος αχανής και άδειος, απροσδιόριστος, χωρίς χαρακτήρα και ταυτότητα, χωρίς κάποιο αναγνωριστικό σήμα, εκτός από την ανθρώπινη ιδιότητα, που αναζητά την ύπαρξή της, την ιστορία της, τη σύνθεση και την ανασύνθεσή της στο χρόνο.

Εκεί εμφανίζεται ο παππούς του αφηγητή, δίχως μνήμη και γλώσσα. Ένα πλήθος ανθρώπων συρρέει με επικεφαλής τον Αρχιτέκτονα για να κατασκευάσει ένα οικοδόμημα μεγάλων διαστάσεων και άγνωστης χρησιμότητας. Μια ιδιαίτερη σχέση αναπτύσσεται μεταξύ του παππού και του Αρχιτέκτονα.
Ο τόπος αρχίζει να παίρνει μορφή από την κατασκευή του Αρχιτέκτονα. Αυτό όμως δεν τον κάνει καθόλου γνωστό. Τον κάνει οικείο, αλλά όχι γνωστό. Παραμένει ένας χώρος ονείρου που κρύβει εκπλήξεις σ’ ένα εναλλασσόμενο συνδυασμό ονείρου και εφιάλτη: μια αλεπού μεταφέρει μαγικά αντικείμενα, δυο κοράκια μιλούν ανθρώπινα, ένας άνθρωπος εμφανίζει λέπια, μια βάρκα αναδύεται παραδόξως από τα βάθη των θεμελίων του οικοδομήματος και όχι από τα βάθη της θάλασσας, έχοντας μάλιστα μέσα της ένα σκουριασμένο ποδήλατο...
Μετά από την αρχική θετική δυναμική του Έργου που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεγέθυνσή του, στο κρίσιμο σημείο της ανόδου αρχίζει η κάμψη, η απορύθμιση και η παρακμή, η φθορά της δημιουργίας. Όταν έχει απορυθμιστεί και ο ίδιος ο Αρχιτέκτονας από τα γράμματα κάποιας απελπισμένης άγνωστης, που ισχυρίζεται ότι είναι γυναίκα του.
Τελικά και ο Αρχιτέκτονας και ο παππούς εγκαταλείπουν ο ένας μετά τον άλλο το σημείο Άλφα και το μυστηριώδες Έργο. Ο παππούς, θωρακισμένος με την αυθεντικότητα του, φτάνει έξω από έναν «παράδεισο» που περιστοιχίζεται πανύψηλα δέντρα, στον οποίο κατορθώνει να μπει με τη γυναίκα του.
Ο Μιχάλης Φακίνος στις «Αναμνήσεις ενός λωτοφάγου» περνάει τα όρια του ρεαλισμού διογκώνοντάς τον και αναμιγνύοντας φανταστικά - συμβολικά ή μυθικά στοιχεία με συναισθηματική ένταση, ποιητικό ρυθμό και «παρηγορητικό» χιούμορ.
Καλεί τον αναγνώστη ν’ αφεθεί στο ταξίδι που του υπόσχεται, να γίνει συμμέτοχος στη δημιουργία της ιστορίας, να συμπληρώσει τα κενά, να δώσει μορφή σ’ ότι του αφήνει σκόπιμα ο συγγραφέας, να επινοήσει το απροσδιόριστο, να δώσει τη δική του εκδοχή στην κεντρικό νόημα.
Η αυθεντικότητα του παππού έχει ένα άρωμα αθανασίας εν αντιθέσει προς την Δημιουργία και τον Αρχιτέκτονά της που υπόκειται στη μοιραία πορεία ακμής – παρακμής. Μοιραία, λοιπόν ο παππούς βρίσκει τον «παράδεισό» του, ακόμα κι αν αυτός ζει στην πραγματικότητα ενός ονείρου.

Δημήτρης Παλάζης, 19/01/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου