Το Όνειρο της Κολάσεως του Γκυστάβ Φλωμπέρ

Η απώλεια της ψυχής έχει σαν προϋπόθεση την ύπαρξή της.
Ποιος όμως μπορεί να διακρίνει αν υπάρχει, να καθορίσει την αξία της;
Ακόμα και ο ίδιος ο Σατανάς του Φλωμπέρ την αναζητά στα πάθη των ανθρώπων και παίρνει το «πάθος» τους με το θάνατό τους.
Αλλά και κείνος δεν την γνωρίζει, τυφλωμένος απ’ το δικό του πάθος να βρει ικανοποίηση από την απώλεια του ανθρώπου.

Η θεατρική ομάδα «Μαύρο Πρόβατο», υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γιώργου Μουρελάτου «μεταφράζει» τους προβληματισμούς του νεανικού Φλωμπέρ σε θεατρική πράξη εμβαπτισμένη στη πολυποίκιλη θεατρική παράδοση.

Ο επιβλητικός και αναπότρεπτος μονόλογος της Μοίρας, διάσπαρτος από ίχνη συμπάθειας, που οφείλονται στη χρόνια τριβή με τα βάσανα των ανθρώπων, παραπέμπει στο «Χορό» της Αρχαίας Τραγωδίας.
Η αιθέρια Ιουλιέτα σαν μια άλλη Οφηλία ακολουθεί την τραγική μοίρα του παράφορα ερωτευμένου.

Ο ευέλικτος Σατανάς, μια μεσαιωνική φιγούρα κακίας, παρά τη δύναμη του, αυτο που καταφέρνει τελικά να πάρει είναι η μόνη ψυχή επί σκηνής, σαν το ελάχιστο αλλά και μέγιστο λάφυρο των κοπών του.

Ο μόνος «κερδισμένος» είναι ο απρόσιτος, στερούμενος την αχίλλειο πτέρνα Αρθούρος.
Γιατί δεν γνωρίζει ούτε την επιθυμία του κέρδους, ούτε τη στενοχώρια της απώλειας.
Ενώ είμαστε εξοικειωμένοι με τις έννοιες της Μοίρας, του Σατανά, του απελπισμένου έρωτα στο πρόσωπο της Ιουλιέτας, ο Αρθρούρος παραμένει απρόσιτος, άγνωστος.
Είναι ένα πρόσωπο που δεν γνωρίζουμε, δεν καταλαβαίνουμε πώς μπορεί να υπάρχει.
Εκεί έγκειται και η μεγαλοφυΐα του Φλωμπέρ.
Να βάλει δίπλα στα γνωστά τον άγνωστο παράγοντα Χ.
Τον καταλύτη που κάνει τα γνωστά να τρίζουν και να εντείνουν την προσοχή τους να πείσουν.
Υπάρχει μοίρα;
Υπάρχει Σατανάς;
Εάν ναι, γιατί τότε να μη δεχτούμε και τον άνθρωπο χωρίς ψυχή.
Αφού το μόνο βέβαιο είναι ο άνθρωπος που πεθαίνει και τα άλλα απλώς υποθέσεις, σύμβολα, πίστη…

Πρόκειται για μια καλοδουλεμένη παράσταση, σ’ ένα δύσκολο κείμενο, που η αφετηρία του ανήκει σε μια εποχή που φαντάζει μακρινή, όσο και το ελάχιστα γνωστό κείμενο της νιότης του Φλωμπέρ που παρουσιάζεται.

Τονίζω το σπάνιο γεγονός της μετάφρασης από το Γιώργο Μουρελάτο, που στάθηκε στο ύψος της τραγικότητας του έργου.

Η ομάδα «Μαύρο Πρόβατο» ως σύνολο, αλλά και ξεχωριστά το κάθε μέλος απέδωσε το συμβολικό του έργου αναπαριστώντας όχι χαρακτήρες αλλά σύμβολα, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο.
Η κινησιολογία λειτούργησε στις «συγκρούσεις» και η μουσική επένδυση ήταν καταλυτική στην επιδίωξη της ποιητικής ατμόσφαιρας, που τελικά έδωσε στον θεατή την ευκαιρία ν’ αναπνεύσει και να στοχαστεί το έργο σαν ποίημα.

Ομάδα «Μαύρο Πρόβατο»
«Το Όνειρο της Κολάσεως», του Γκυστάβ Φλωμπέρ
Σκηνή φουαγιέ του θεάτρου «Επί Κολωνώ»
off-off Athens 2008, 6&7/6/2008

Μετάφραση - Σκηνοθεσία:
Γιώργος Μουρελάτος
Σκηνικά: Ανδριανή, Στέφανος Γιαννούλης
Κοστούμια: Ανδριανή, Χαρά Παπαδοπούλου
Μακιγιάζ: Βούλα Κοψιά
Φωτισμοί: Ελένη Γιαννακοπούλου
Σχέδιο - Επιμέλεια προγράμματος:
Στέφανος Γιαννούλης

Παίζουν:
Μοίρα: Φοίβη Φρονίστα
Ιουλιέτα: Κατερίνα Κολιαράκη
Αρθούρος: Γιώργος Μελαχρινάκης
Σατανάς: Γιώργος Μουρελάτος

Δημήτρης Παλάζης, 20/06/2008